Angststoornis kop

Ouderen met angstklachten

Ouderen met angstklachten

Angstklachten of angststoornissen horen bij de meest voorkomende psychische klachten bij ouderen. Ongeveer 10% van mensen boven de 65 jaar heeft er last van. Antes behandelt angstklachten of angststoornissen bij ouderen in combinatie met lichamelijke ziekten.

Angstklachten

Angst bij ouderen komt veel voor met name in relatie met psychiatrische problemen of lichamelijke ziekten. Bij depressie of psychose, maar ook bij cognitieve achteruitgang (dan zijn er problemen met aandacht en concentratie, geheugen en planningsvaardigheden) zoals dementie, kunnen angstklachten zich manifesteren. Zo kunnen mensen met dementie of met geheugenproblemen bijvoorbeeld wantrouwig of angstig worden doordat ze denken dat spullen uit hun huis zijn weggenomen. Angst hebben om te vallen door duizeligheid of door gebruik van medicatie komt ook veel voor.

Een veranderende maatschappelijke of sociale positie kan ook een reden zijn om angstklachten te ontwikkelen. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan pensionering of mantelzorgtaken voor bijvoorbeeld de partner, waarbij het kunnen omgaan met veranderingen niet goed lukt. Mensen kunnen dan angstig worden vanuit een gevoel van nutteloosheid; ze hebben geen taak meer in de maatschappij.

Angst zorgt voor beperkingen in het dagelijks functioneren, overmatig en inadequaat zorggebruik en verminderd welbevinden. Ouderen met angstklachten hebben meer gezondheidsproblemen en een grotere kans op overlijden.

Angststoornissen

Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 10 ouderen in Nederland daadwerkelijk last heeft van een angststoornis. Toch wordt een angststoornis bij ouderen niet altijd goed herkend. Dit komt onder andere omdat de klachten bij de huidige generatie ouderen vaak anders zijn dan bij jongvolwassenen.

Mensen met een angststoornis hebben vaak last van:

  • bange voorgevoelens
  • bezorgdheid
  • nervositeit
  • ongeduld
  • spanningen
  • hartkloppingen
  • zweten
  • duizeligheid
  • benauwdheid
  • concentratieproblemen
  • slaapproblemen

De lang bestaande angststoornissen lijken over het algemeen dezelfde kenmerken te hebben bij ouderen als bij jongvolwassenen. Er zijn echter ook angsten die vaak op latere leeftijd voor het eerst hun intrede doen:

  • angst om dement te worden
  • angst om te vallen, waardoor vermijding ontstaat
  • angst voor een ernstige ziekte of een bestaande ziekte

De meeste angststoornissen zijn al een heel leven aanwezig. Doordat ouderen de angst vertalen naar lichamelijke klachten, zoals hartkloppingen, zich beroerd voelen, nervositeit of benauwdheid herkennen ze zelf hun eigen angst niet. Daarnaast worden bepaalde gevoelens vaak (onterecht) gezien als passend bij het normaler ouder worden. Dit maakt het herkennen van angststoornis moeilijker.

Behandeling van angststoornissen

Het effect van een angststoornis behandeling bij ouderen verschilt niet van die voor volwassenen. De behandeling van angststoornissen is afhankelijk van de ernst en complexiteit van bijkomende problemen.