Motivatie, durf en lef: de sleutels tot succes in netwerkzorg
De best mogelijke zorg bieden aan mensen met psychische problemen. Dat is het doel van netwerkzorg. Ketenpartners zoals woningbouwverenigingen, politie en schuldhulpverlening werken nauw samen om de krachten en talenten van de cliënt zo goed mogelijk te benutten door te kijken naar wat iemand wél kan en waar diegene blij van wordt.
Jeanine Siep, sociaal psychiatrisch verpleegkundige, en Agnes Bloem, ggz-agoog, beiden werkzaam bij Antes, delen hun ervaringen over deze werkwijze.
"Het draait allemaal om de cliënt," begint Jeanine enthousiast. "Het gaat immers om de persoon zelf, dus we betrekken de cliënt op alle terreinen van de behandeling. Wat is het hersteldoel van de cliënt en wat is er nodig om dat te bereiken? Welke ketenpartners en mensen uit het eigen netwerk van de cliënt kunnen daarbij een rol spelen? Als iemand bijvoorbeeld schulden heeft, is het logisch als schuldhulpverlening aansluit.”
Een cliënt is meer dan iemand met een psychische aandoening
Agnes voegt toe: "We motiveren de cliënt om zijn eigen netwerk, ook wel samenwerkingsgroep genoemd, te betrekken bij de intake. Deze groep bestaat uit mensen die belangrijk zijn voor de cliënt en helpen om de zelfgekozen hersteldoelen te bereiken. Samen brengen we verschillende aspecten van het leven in kaart, zoals dagelijks functioneren, mentaal welzijn, lichamelijke gezondheid en - niet te vergeten - zingeving. Zingeving kan op veel verschillende manieren worden gevonden. Een cliënt is niet alleen iemand met een psychisch probleem, maar ook een partner, een vader, een vriend, een buurman. We bespreken hoe de samenwerkingsgroep de cliënt kan ondersteunen. De cliënt kiest zelf wie er deel uitmaken van deze groep."
Jeanine: "De samenwerkingsgroep is niet statisch en kan veranderen wanneer hersteldoelen veranderen. We bespreken het behandelplan van de cliënt twee keer per jaar met de cliënt en zijn netwerk. Als familieleden of mensen uit het netwerk behoefte hebben aan advies kunnen zij terecht bij onze collega's van Indigo. Op deze manier werken we ook over de grenzen van verschillende organisaties heen binnen Parnassia Groep.”
Jeanine: “Herstel betekent niet genezen, maar omgaan met je klachten”
Werken aan een gemeenschappelijk doel
“In de samenwerking met andere (sociale)partners ligt het initiatief niet per definitie bij ons, vervolgt Jeanine. Wij sluiten bijvoorbeeld één keer in de zes weken aan bij het project Krachtige Basiszorg waarin we samenwerken met huisartsen, POH-GGZ, woonbegeleiders en welzijnsinstelling SOL.”
"Netwerkzorg vereist echt een andere aanpak," bevestigt Agnes. "De cliënt staat centraal en de hulpverlening volgt het pad van herstel. Elke instantie of hulpverlener heeft een belang bij een specifiek onderdeel van het herstelproces van de cliënt. Het is belangrijk dat alle betrokken partijen voor ogen houden dat we samen met de cliënt werken aan een gemeenschappelijk doel."
Maar ze wijst ook op een paar praktische uitdagingen. “Investeren in elkaar kost tijd en is niet altijd declarabel en het eenduidig vastleggen van afspraken aangezien elke instantie zijn eigen rapportagesysteem heeft, is een hele uitdaging. Maar het draait allemaal om contact houden, elkaar op de hoogte stellen van ontwikkelingen en elkaar uitnodigen voor gesprekken en bijeenkomsten."
Agnes: "In de praktijk betekent dit dat we veel meer mét de cliënt spreken, in plaats van óver de cliënt”
Agnes en Jeanine zijn het erover eens dat netwerkzorg werkt. Ze moedigen collega’s en andere partijen aan om voorbij hun grenzen te durven gaan en nieuwe benaderingen uit te proberen. Het is een kwestie van lef tonen en de mogelijkheden verkennen.
"In netwerkzorg worden motivatie, durf en lef de ingrediënten van succes," concludeert Agnes met een glimlach. "Het is een dynamische en samenwerkende aanpak die de cliënt centraal stelt en ervoor zorgt dat alle betrokken partijen samenwerken aan een gedeeld doel: het herstel en welzijn van de cliënt."