Herstel met behulp van je netwerk
“Naasten en familie betrekken in de GGZ gebeurt nog veel te weinig”, zegt Roy Venneman van GGZ-team Rotterdam centrum. Netwerkpsychiatrie, oftewel een prominente rol van het netwerk van de cliënt bij de behandeling, moet daar verandering in brengen. Roy deed samen met collega Trijnie de Wit mee aan een onderzoek naar het effect van zo’n netwerk, genaamd een resourcegroep. Ze delen hun ervaringen.
Een onderzoek naar netwerkpsychiatrie
Roy en Trijnie deden tussen 2017 en 2020 mee aan het landelijk RACT-onderzoek. RACT is een nieuwe methode afkomstig uit Zweden. De methode onderscheidt zich door de prominente rol van het netwerk/ de resourcegroep van de cliënt bij de behandeling. Roy: “Er is al jarenlang een ontwikkeling in de GGZ waarbij we steeds meer naasten en familie betrekken. Dat gebeurt gewoon veel te weinig. Bij deze methode gebeurt dat op een gestructureerde gecontroleerde manier, waarbij ook extra aandacht is voor de leden van de groep (familie/naasten).”
Een cliënt nomineert zelf leden
Een van de opvallende kenmerken van de resourcegroep is dat de cliënt zelf de leden nomineert. Roy: Een cliënt kan bijvoorbeeld familieleden nomineren, maar een resourcegroep kan ook alleen bestaan uit de regiebehandelaar en een psychiater. We horen vaak cliënten die zeggen: “Ik heb niemand.” Maar dan kun je dus wel gewoon starten. Vaak komt er op een gegeven moment toch iemand bij. Samen met de groep wordt er een behandelplan gemaakt met korte- en lange termijndoelen. Die doelen worden iedere 3 maanden met de hele groep geëvalueerd.”
Naasten voelen zich meer gehoord en gezien
Tijdens het RACT-onderzoek draaiden Roy en Trijnie een pilot met 16 cliënten en hun resourcegroepen in aanvulling op de FACT-behandeling die ze al hadden. “Er kwamen eigenlijk hele mooie resultaten uit het onderzoek”, zegt Trijnie. “De vergelijking met FACT leverde bijvoorbeeld significante verbeteringen op als het gaat om naasten die zich gezien en gehoord voelen.” Uit het onderzoek bleek ook dat de cliënt meer regie ervaart.
Leren van hulpverleners en naasten
“Wat ook een voordeel is, is dat familie ziet en leert hoe hulpverleners met de cliënt communiceren en hulpverleners zien andersom hoe familie reageert op cliënt”, vult Roy aan. “Soms zijn de doelen van een cliënt anders dan de wensen van zijn/haar omgeving. Een cliënt heeft bijvoorbeeld als doel binnen 3 maanden te stoppen met medicijnen terwijl de naasten direct in de weerstand schieten. Wellicht hebben ze dat al 5x meegemaakt en heeft dat iedere keer geleid tot een opname.
Vervolg
In proeftuinen ontwikkelen onze teams en de teams van Youz een integrale gezinsaanpak en gaan we aan de slag met netwerkintake en resourcegroepen. De tweede proeftuin is recent gestart. Lees meer over de proeftuinen Netwerkzorg in het interview met Edmée Lammerding (Antes) en Charles Silvester (Youz), trekkers van deze proeftuinen vanuit Parnassia Groep.